ฟ้อนขันดอก” เป็นการแสดงนาฎศิลป์สร้างสรรค์ของชาวล้านนา โดยเริ่มจาก พ่อครูมานพ ยาระนะ ศิลปินแห่งชาติ สาขาการแสดงพื้นบ้านประจำปี
พ.ศ. ๒๕๔๘ โดยฟ้อนขันดอกนั้นมีจุดประสงค์เพื่อใช้ในการแสดงการรำประกอบพิธีบูชาพระรัตนตรัย เพื่อให้เกิดความสงบร่มเย็นให้แก่บ้านเมืองโดย
มีอุปกรณ์การแสดงเป็นขันดอก หรือพานใส่ดอกไม้แบบล้านนา ซึ่งตกแต่งเพื่อใช้ในการบูชาพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ในงานบุญพิธีทางศาสนา
ฟ้อนขันดอกถือว่าเป็นศิลปะการแสดงที่มีเสน่ห์ที่สำคัญอย่างมากของชาวเหนือ มีการแสดงที่มีความสวยงามและมีท่าทางที่อ่อนช้อยและมีจังหวะ
ในการแสดงที่ค่อยๆเคลื่อนไปตามจังหวะบรรเลงของดนตรีอย่างช้าๆ เอกลักษณ์ที่โดดเด่นของฟ้อนขันดอกก็คือ การถือพานไม้แล้วด้านในพาน
จะนำดอกไม้ที่ใช้ตกแต่งบูชาพระรัตนตรัย และมีท่าการฟ้อนโดยการโปรยดอกไม้ขึ้นเหนือศีรษะ และชวนให้ผู้ชมการแสดงนั้นได้เข้าสู่ห้วงภวังค์แห่งเสน่ห์ของการแสดงฟ้อนขันดอกของชาวล้านนา
เครื่องแต่งกายสำหรับการแสดงฟ้อนขันดอก โดยผู้แสดงจะนุ่งผ้ามีเชิงยาวถึงเท้า สวมเสื้อเกาะอกพร้อมห่มสไบยาวคล้องคลุมปล่อยชายสไบ
ลงมาถึงเข่าการแต่งกายลักษณะแบบนี้มีผลมาจากสภาพภูมิอากาศของภาคเหนือ มีอุณหภูมิที่ค่อนข้างเย็นตลอดทั้งปี มีดอกไม้ผลิบานที่สวยงาม
โดยเฉพาะดอกเอื้อง หรือดอกกล้วยไม้ที่พบเห็นเป็นส่วนใหญ่ในภาคเหนือ ทำให้นักแสดงจึงนำดอกไม้เหล่านั้นนำมาประดับผมประกอบการแสดง
และมีลีลาการแสดงที่อ่อนช้อยและสวยงาม ฟ้อนขันดอกจะใช้เพลงในการรำประกอบพิธีก็คือเพลง “ก๋ายเจียงแสน” (ผ่านเชียงแสน)
ข้อมูลข่าวและที่มา ภาพ/ผู้เรียบเรียง : เดชนรินทร์ ชุบขุนทด
แหล่งที่มา : งานทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม (ฝ่ายศิลปวัฒนธรรม) ฝ่ายอุทยานการศึกษา สำนักการศึกษาต่อเนื่อง
อ้างอิง :
ชมรมสรีนาฏล้านนา. [ออนไลน์]. ฟ้อนขันดอก. (2560). สืบค้นใช้เมื่อวันที่ 8 มีนาคม 2566 จาก
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.2010825379146322.1073741835.2000039500224910&type=3
สวนดอก วาไรตี้. [ออนไลน์]. ฟ้อนขันดอก มรดกล้ำค่าของชาวเหนือ. สืบค้นเมื่อวันที่ 3 เมษายน 2566 จาก
https://w2.med.cmu.ac.th/suandok-variety/beautiful/2707/
Openbase. [ออนไลน์]. เอกลักษณ์ล้านนา “ฟ้อน”. สืบค้นเมื่อวันที่ 3 เมษายน 2566 จาก
http://www.openbase.in.th/node/7085
สถาบันบ้านครูไก่ สอนศิลป์. [ออนไลน์]. การฟ้อนขันดอก. สืบค้นเมื่อวันที่ 4 เมษายน 2566 จาก
https://www.facebook.com/kookaisornsin2/photos/a.595514977289507/2043434989164158/?type=3